Thuốc lá, thuốc lào…

”Hắn hút đến điếu này là điếu thứ ba. Ba điếu thông luôn. Cái thuốc lào, hút vào một buổi sáng lành lạnh như buổi sáng hôm nay, sao mà ngon thế! Khói đậm đà như vị mật, thấm qua lưỡi để pha vào với máu, lan đi từng thớ thịt, làm da thịt đê mê. Đôi mắt hắn gà gà; hơi thở phì phò như ống bễ lò rèn, những ngón tay lờ rờ trên không khí mơn man một dáng hình tưởng tượng. Như thế trong vài ba phút. Rồi cơn say lại nhạt. Cái thú vị chính là ở đó. Những cơn say, nếu kéo dài ra tất thành nôn nao. Người ta đâm chúi đầu vào bức vách hoặc xều dãi ra như một con chó trước khi hóa dại! Còn cái gì thô tục bằng? Đằng này những cơn say rất chóng qua. Người hút, vừa hút xong, đã bị muốn hút luôn điếu nữa. Hút bằng nào cũng không biết chán. Hút đi, hút lại mà vẫn còn thấy ngon.

Cái điếu là một vật vô tri mà dường như cũng biết nịnh đời. Vốn dĩ xưa nay nó là một cái điếu rất tồi. Hút không kêu.

Nó chỉ xìn xịt như tiếng một vật gì bị ẩm. Nghe chán lắm. Thế mà hôm nay, chẳng biết cao hứng thế nào, nó lại kêu. Những tiếng nổ tanh tách nẩy lên trên không khí khô nỏ và trong veo của mùa thu như một chuỗi cười giòn. À, thì ra cái điếu hình như cũng có hồn. Vào một buổi sáng mát mẻ như buổi sáng hôm nay, tự nhiên nó hết ươn ao, và thấy cần phải ầm ĩ thì mới khoái…”. (Trích truyện ngắn “Trẻ con không được ăn thịt chó> của Nam Cao)

Người không biết, không hút thì không thể tả như ông nhà văn Nam Cao được, chắc chắn vậy.

Thuốc lá thì tôi hút từ hồi 9 hay mười tuổi chi đó. Nhớ hồi năm sáu mấy mà khi đó tôi còn nhỏ quá không thể nhớ được chi tiết, máy bay Mỹ ném bom miền Bắc, chủ yếu là bom đạn của Mỹ tập trung đánh phá vô các thành phố Hà Nội và Hải Phòng cùng các vị trí quân sự… lũ trẻ con chúng tôi thì cha mẹ phải ở Hà Nội để chiến đấu, còn bọn tôi được cơ quan tổ chức đưa đi sơ tán tập thể về vùng nông thôn nào đó xa Hà Nội…

Lại nói, do đi sơ tán mà tôi có dịp làm quen với lũ bạn mới, được chúng cho đi theo chăn trâu, được cưỡi trâu chạy nhong nhong như ngựa, lại bắt rắn bắt chuột ngoài đồng nướng ăn, có khi lại ăn cá nướng bắt ở dưới suối. Phải công nhận mấy đứa trẻ thánh phố bọn tôi về quê được dịp học hỏi nhiều lắm…

Ngoài mấy thú vui của trẻ con đó, tôi còn được mấy thằng bạn mục đồng dạy cho cách bắt chước người lớn hút thuốc lá, nhớ hồi đó có thuốc “Trường Sơn đỏ” tức bao thuốc màu đỏ là rẻ và lũ trẻ thường mua hút, tôi học đòi và nghiện thuốc lá lúc nào không hay, còn nhớ, hai ngón tay tôi đen thui vì ám khói thuốc, mỗi khi bố tôi về vùng quê thăm anh em chúng tôi, tôi thường dấu bàn tay phải sau lưng vì sợ ông nhìn thấy…

Đến năm 1973, sau khi ký Hiệp định Paris thì chuyện đi sơ tán chấm dứt, lũ trẻ bọn tôi được trở về Hà Nội...

Tháng 5/1975, Hà nội tưng bừng trong không khí hân hoan của những người chiến thắng. Hơn hai mươi năm cuộc chiến huynh đệ tương tàn do sự góp mặt xúi giục hà hơi tiếp sức của lũ ngoại bang một phe bị gọi là đế quốc thực dân còn phe kia kêu bằng đồng chí…

Tôi với tay rút 1 điếu trong bao thuốc lá hiệu “Du lịch” rồi đường hoàng đốt lửa , loại thuốc lá thơm từ Saigon có người mang ra làm quà cho ông già, lúc đó tôi ở tuổi 15. Sau khi khơi khơi hút thuốc lá trước mặt ông già… bữa nọ khii gia đình tôi đang dịp chuẩn bị thu dọn để dời vô thành phố Saigon, tôi còn lấn tới nữa là trước mặt ông già cùng mấy ông anh, tôi cố ý điềm nhiên kéo khói bazoka in hệt các bậc cha anh…

Mấy mươi năm thuốc lào, “Cái thuốc lào, hút vào một buổi sáng… Khói đậm đà như vị mật, thấm qua lưỡi để pha vào với máu, lan đi từng thớ thịt, làm da thịt đê mê. Đôi mắt hắn gà gà; hơi thở phì phò như ống bễ lò rèn, những ngón tay lờ rờ trên không khí mơn man một dáng hình tưởng tượng. Như thế trong vài ba phút. Rồi cơn say lại nhạt…”. Mấy ai hút thuốc lào mà đạt đến độ thưởng thức như vậy theo mô tả của nhà văn Nam Cao? Riêng thằng tôi thì còn hơn vậy nữa, thuốc lào cỡ như thuốc lào ở đất An Tử Hạ, huyện Tiên Lãng thuộc Hải Phòng nổi tiếng bậc nhất do ngày xưa thuốc ấy dùng để tiến vua (được ghi trong sách Dư Địa Chí của Nguyễn Trãi – Theo báo Hà Nội Mới ngày 17/12/2006), thì đối với thằng tôi là đồ bỏ bởi vì hút nhẹ hều lạt nhách lại nóng cổ. Phải là thuốc lào ba số tám (888), màu vàng đỏ, cầm tay vô thì dính dính, trước khi hút phải coi trước một chỗ để nằm hay ngồi tựa lưng cho khỏi té. Nhớ hồi nẳm thằng Ngọc là em bà con thằng Chiêu bạn tôi từ hồi ở Khu Kim Liên - Hà Nội, thằng Ngọc từ ngoài bắc vô chơi, anh em ngồi nơi nhà thằng Chiêu số 54/54 (hẻm Mai Lan) đường Nguyễn Bỉnh Khiêm, quận I, khoảng nửa tiếng đồng hồ mà thằng Ngọc bắn bốn bi, thằng tôi ngó mà hết hồn, hỏi thằng Ngọc sao hút nhiều quá vậy thì nó biểu bọn em hồi đánh Tàu ở biên giới chỉ đói thuốc chứ không đói cơm. Tôi bày cho thằng Ngọc hút thuốc giống tôi, bật lửa rít vài hơi lấy lửa rồi rít cho tàn nõ rồi kéo mạnh thật sâu hết cỡ vô, sau đó nuốt khói vô bụng nín thở chiêu một ngụm nước trà… tới khi không nín nổi nữa thì từ từ thở ra, lúc đó khói thuốc đâu mất tiêu chỉ còn lãng đãng mỏng manh như một vài làn chỉ nhẹ bay lên, cơ thể ban đầu sẽ nhẹ bổng cảm giác giống đang phê bồ đà, chừng vài giây tay chân đầu óc sẽ chuyển qua nặng như chì, lưỡi bị rút sâu vô ai hỏi chi mình muốn nói cũng không được, phải vài chục giây sau nữa mới trở lại bình thường. Năm 1984 khi còn sản xuất vỏ xe lậu trong quận 11, tôi từng ngồi bên lò lửa lớn đang hấp vỏ xe Vespa hút thuốc lào và may nhờ có một thằng đệ tử của ông anh chụp vai vịn tay giữ mới khỏi nhào đầu vô lò .

Lại nói, thằng Ngọc nọ nghe tôi nói thì khoái chí làm thử, nó đang ngồi trên chiếc ghế cao hút thuốc, bất chợt nó té nhào đầu từ trên ghế xuống, miệng ho sặc nhớt dãi nhểu tùm lum, tôi cùng thằng Chiêu hoảng hồn đỡ thằng Ngọc dậy, thằng đó vừa chùi miệng chùi mắt, nó lắp bắp ngọng líu lo hút kiểu như anh em chịu không nổi.

Kể, nói thiệt nếu không sợ mích lòng thì mô tả theo nhà văn Nam Cao :
“Hắn hút đến điếu này là điếu thứ ba. Ba điếu thông luôn.”
…
“… Người hút, vừa hút xong, đã bị muốn hút luôn điếu nữa. Hút bằng nào cũng không biết chán. Hút đi, hút lại mà vẫn còn thấy ngon….”

Vậy chớ với riêng tôi thì sai, sai bét , mẹ, sáng sớm hút một điếu, phải tới bốn năm tiếng đồng hồ sau mới thấy muốn hút điếu nữa. Cứ lấy thằng tôi làm ví dụ, 6 giờ sáng ngủ dậy in hình tới cữ, nôn nao thèm nhớ cái cảm giác phê thuốc lào, vậy nên kiểu chi cũng phải làm một điếu.

Trước tiên vê tròn cục thuốc lào 888 mua ở Xóm Mới Gò Vấp, nhận vô nõ điếu, quay nhìn để thầm đếm từ chỗ mình đang ngồi (dưới nền nhà), tính coi đi mấy bước thì ngồi được lên chiếc ghế salon. Bật quẹt ga đốt nòm (bằng tre), kê vô nõ rít mấy hơi lấy lửa cho thuốc cháy đều. Rít một hơi dài cho cục thuốc cháy đỏ. Lấy hơi rít hết cỡ vô, khi nào rít không nổi nữa thì nín thở, buông điếu, đứng lên bước nhanh tới ghế, ngồi xuống ghế cầm ly nước trà chiêu một ngụm nhỏ và vẫn đang nín thở. Lúc này đã có cảm giác đầu óc thân mình râm ran kiến bò, khi nín thở không nổi thì thở ra thật chậm và khói đi đâu mất tiêu rồi, khói thuốc đâu mất sạch… người ngợm lúc này lờ đờ ngu hẳn rồi, lưỡi bị rút sâu vô bên trong rồi, đầu óc giờ chuyển qua nặng trịch, chân tay nặng lắm không giở lên được nữa.

Trưa 11 giờ thấy thèm hút một điếu. Chiểu 15 giở thấy thèm hút một điếu. Tôi 19 giờ thấy thèm hút một điếu và 23 hoặc 24 giờ thấy thèm hút điếu nữa.

Vậy đó, hút thuốc lào như thằng tôi kể là vô địch, vậy mà biểu ”… hút ba điếu thông luôn…”, “vừa hút xong lại muốn hút luôn điếu nữa…”
Thiệt, rõ thứ trẻ con lên ba nghịch điếu cày.

Tới 1987, tôi vô làm phụ trách Kế hoạch – Kinh doanh của Xí nghiệp Trang thiết bị Văn Hóa quận I, tôi bỏ thuốc lào để hút thuốc lá cho nhẹ bớt, từ mỗi ngày hút 1 gói thuốc Jet tới cuối 1989 tôi làm nghề chụp, rửa hình tại 158 Đồng Khởi quận I, tôi đổi gout qua hút ngày 20 điếu thuốc ba số cho bổ phổi.

Tôi hút thuốc cũng có hơi khác người, từ sáng đến tối tôi có thể không hút một điếu vì không hề thấy thèm, vậy khi nhấp một ngụm café là tôi đốt hết vài điếu, hết ly café đen là 20 điếu thuốc cũng theo làn khói, gói thuốc mới khui còn cái vỏ… Thằng tôi có hai thói quen mà mấy thằng em từng nhiều năm theo sát phụ tá xông pha tranh đoạt với thiên hạ phải chạy dài : Một là hút thuốc ; Hai là nhịn đói, khi mải công việc tôi nhịn đói từ sáng tới tối, khiến em út thằng nào đi theo cũng ớn, cũng bị nhịn đói theo tôi…

Chiều ngày 01/4/2008, tôi chạy xe gắn máy trên đường ĐT743 hướng từ xã An Phú về thị xã Thủ Dầu Một, Bình Dương, tôi đến UBND xã An Phú tính hỏi vụ đất đai là tài sản thừa kế của bà nội ruột tôi để lại cho ông già… Nhè có chiếc xe tải nhỏ cỡ 1 tấn quẹo vô công ty Việt Cường, thằng tài xế vừa chớp xi-nhan lập tức quẹo liền khiến tôi thắng gấp bị va nhẹ vô bất tỉnh liền… Tối ngồi ráng nhớ chuyện chi xảy ra với mình hồi chiều, tôi đốt điếu thuốc hút mà thấy xảm quá bèn giụi bỏ, chặp sau đốt điếu khác hút thấy vẫn vậy. Mẹ, thuốc lá hút thấy ngon mới hút, hút vô thấy lãng nhách vô duyên lại khó chịu vầy thì bỏ cha nó cho rồi.

Tôi, đã mấy lần từng thử bỏ thuốc lá coi bộ không ăn thua, sống 46 tuổi thì hết 36 năm thuốc lào thuốc lá, cũng từng năm 1979 – 1980 phi cần sa độp moọc phin chứng tỏ mình dân chơi (?!), bỗng dưng khơi khơi nói bỏ thuốc lá thì bỏ thế chó nào được, vậy chớ nay in hình thời cơ chín mùi, thằng tôi một đập ăn quan ngay tắp lự, trong một chiều từ bỏ hẳn cái thú hút thuốc khỏi oong đơ.

Vậy đó . Print